Lavendelhei (Andromeda polifolia) is een dwergstruik, die behoort tot de heidefamilie (Ericaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als vrij zeldzaam en matig afgenomen. Tevens staat de plant op de Belgische Rode Lijst van planten. De plant komt van nature voor op de noordelijke helft van het noordelijk halfrond. De plant wordt ook in heidetuinen gebruikt. Er bestaan verschillende cultivars, zoals Andromeda polifolia 'Alba', Andromeda polifolia 'Blue Ice', Andromeda polifolia 'Compacta', Andromeda polifolia 'Hayachine', Andromeda polifolia 'Nana' en Andromeda polifolia 'Nikko'.
De plant wordt 10–50 cm hoog en heeft wortelstokken. De 1-5 x 0,2–8 cm grote bladeren zijn lancet- tot lijnvormig en hebben een sterk naar beneden omgerolde rand. De bladeren zijn van onderen iets blauwgroen of wit berijpt.
Lavendelhei bloeit van april tot juni, soms tot de herfst, met lichtroze, 5–8 mm grote, knikkende bloemen. De roze bloemsteel is twee tot vier keer zo lang als de bloem. Ook de kelk is roze gekleurd. De bloeiwijze is een armbloemige, schermvormige tros. De helmknoppen hebben aan de top twee hoorntjes.
De vrucht is een kleine doosvrucht met veel zaden. De plant komt in levend hoogveen tussen het veenmos en in heivennen voor.
De lavendelhei is een kensoort voor het dophei-verbond en de hoogveenmos-orde.
(tekst: Wikipedia, foto: Zirpe, Wikimedia Commons)